Blockchain ve Sanat

Bu makale, blockchain teknolojisinin sanat dünyasında nasıl bir değişim yarattığını ve sanat eserlerinin sahiplik ve doğrulama süreçlerinde nasıl kullanıldığını incelemeyi amaçlamaktadır.

İlk olarak, Blockchain nedir? Blokchain, merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymadan güvenli ve şeffaf bir şekilde veri saklamak için kullanılan bir teknolojidir. Her blok, önceki bloğun verilerini içeren bir hash kodu taşır ve bu da tüm blokların bir zincir gibi birbirine bağlı olmasını sağlar. Kriptografik teknikler, işlemlerin değiştirilemez ve doğrulanabilir olmasını sağlar. Bu yapılar sayesinde, çeşitli kurumlar ve ortaklar güvenli bir şekilde verileri paylaşabilir ve erişebilir. Bu tür bir sistem, üçüncü tarafların güvenine dayalı yerine, teknolojinin kendisiyle sağlanan güveni ifade eder. Peki sanatla nasıl bağlantılı olabilir? Blockchain teknolojisi, sanat dünyasında sahiplik ve provenans takibini şeffaf ve güvenilir bir şekilde sağlamakta, sanat eserlerini dijital dünyaya taşıyıp sanal tokenler olarak temsil ederek alıcılarına ticaret ve yatırım imkanı sunmaktadır.

Sanat eserlerinin sahiplik ve doğrulama süreçleriyle ilgili önceki çalışmalar genellikle bu süreçlerdeki sorunları ve teknoloji kullanımının potansiyel faydalarını ele almaktadır. 2008 yılında ortaya çıkmış olan Blockchain teknolojisinin bu bağlamda nasıl bir yenilik getirdiği daha az detaylı bir şekilde incelenmiştir.

Blockchain'in sanat dünyasında sahiplik ve doğrulama süreçlerindeki rolüne odaklanan bazı önemli çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalar genellikle teknolojinin sağladığı avantajları ve sanat piyasasına etkilerini değerlendirmektedir. Bunlardan bazıları:

Dijital Dönüşüm Derneği Başkanı İsmail Hakkı Polat İnogarART ile hazırladıkları kültür, sanat ve yaratıcı sektörlerden girişimcileri bir araya getiren kuluçka merkezi ‘İnogarART Blockchain Akademisi’ sayesinde Türkiye’de ilk olarak blokzincir ve sanatı bir potada eritecek yenilikçi girişimler geliştirileceği bir projeyi öne sürmüştür.(Cointürk,2019 )

Blockchain dünyasından türeyen NFT’ler de bunlar gibi projelere örnektir, mesela Takma adı Beeple olan ABD’li sanatçı Mike Winkelmann’ın 5.000 gün boyunca her gün yaptığı dijital eserlerin bir kolajı olan “Everydays” isimli NFT eseri Christie’s aracılığıyla yapılan açık artırmada 69,3 milyon dolara alıcı bulmuştur. Aynı zamanda yaşayan bir sanatçının eseri için ödenen en yüksek üçüncü meblağ unvanını taşıyor.(Ebru Tekfidan ,2021)

Asynchronous Art, sanatın programlanabilir hale gelerek zamanla evrim geçirmesini ve sahiplerine tepki vermesini sağlayan bir deneysel sanat akımıdır. "First Supper" adlı projede 13 kripto sanatçısı, bir Master görüntü ve 22 Katman ile işbirliği yaparak, Katman sahiplerinin eser üzerinde değişiklik yapabilmesini ve bu değişikliklerin Master görüntüyü etkilemesini sağlıyor. Her Katman, sahibinin değişikliklerine göre Master eserin görünümünü anlık olarak güncelleyebiliyor.(Sevilay Nur Saraçlar,2021)

Blockchain ve Sanat başlığını tek çatıda araştırmak her ne kadar zor olsa da iki konuyu ayrı olarak ele almak mümkün  Akademik makaleleri, raporları ve kitapları inceleyerek başlayabiliriz ,Sanat ve teknoloji üzerine düzenlenen konferanslar ve seminerlere katılıp uzmanlardan bu konuyu bizzat dinleyebilirsiniz. Sadece bunlarla kalmayıp koleksiyoncu ve sanatçı hakkında görüşmeler de yaparak Blockchain projelerinin analizini çıkarabilir kendi Eleştirel Değerlendirmelerinizi ve taramanızı ortaya koyabilirsiniz.

Blockchain'in sanat eserlerinin sahiplik ve doğrulama süreçlerinde sağladığı güvenilirlik ve şeffaflık gibi başlıca avantajlar ele alınmıştır.

Bu bölümde, elde edilen bulguların sanat dünyasındaki uygulamalı yönleri ve potansiyel etkileri tartışılmaktadır. Aynı zamanda NFT'ler (Non-Fungible Token)’lerin bir blockchain malzemesi olduğu ve ekonomik değeri üzerinde değinmeler yapılmıştır.

Blockchain'in sağladığı şeffaflık ve güvenilirlik, sanat eserlerinin sahiplik ve doğrulama süreçlerini iyileştirirken, sanatçıların ve koleksiyoncuların veri güvenliği ve gizliliği konusunda endişeleri olabilir. Aynı zamanda sanat eserlerinin dijital olarak tokenleştirilmesi ve ticarileştirilmesiyle, sanatın daha geniş bir kitleye erişimini sağlayabilir. Ancak bu durum, sahtecilik, dolandırıcılık, vergi kaçakçılığı , kişisel verilerin korunma kanununu göz ardı etme gibi sanatın ticarileşmesi ve popülarizasyonuyla kültürel değerlerin sınırlarını zorlayabilen ve sanatın özgünlüğünü ve değerini hedef alan suçlarla karşılaşılabilir.

Bu makale, blockchain teknolojisinin sanat dünyasında sahiplik ve doğrulama süreçlerindeki rolünü inceliyor. Blockchain, sanat eserlerinin dijital olarak temsil edilmesi ve ticaretinin sağlanması açısından önemli bir araç olarak öne çıkıyor. NFT'ler gibi dijital eserlerin blockchain üzerindeki etkileri de ele alınıyor. Araştırma yöntemleri arasında akademik literatür taraması, sanat ve teknoloji konferanslarına katılım, sanatçı ve koleksiyoncu görüşmeleri ve blockchain projelerinin analizi bulunuyor.Blockchain teknolojisinin sanat dünyasındaki sahiplik ve doğrulama süreçlerine getirdiği yenilikler ve bu teknolojinin gelecekteki potansiyeli kısaca özetlenmiştir.

Regülasyon ve standartlarda yapılacak yenilikler ve değişiklikler Bu, sahiplik doğrulama, telif hakları koruması ve vergilendirme gibi konularda güvenliği artırabilir. Ayrıca sanatçılar ve koleksiyoncular için blockchain teknolojisinin avantajlarını ve kullanımı hakkında eğitimler verilebilir.

Referanslar:

• webrazzi Arden Papuççiyan 21/11/2018 sanat ve blockchain ilişkisi webrazzi.com https://webrazzi.com/2018/11/21/sanat-ve-blockchain-iliskisi/

• Oggusto Ebru Tekfidan 29/03/2021 En Lüks dijital varlık NFT oggusto.com https://www.oggusto.com/teknoloji/nft-nedir

• Bitlo Başlangıç Seviyesi 16/12/2022 NFT ve Sanat Endüstrisi: Kripto Sanat Nedir? akademi.bitlo.com https://akademi.bitlo.com/makale/nft-ve-sanat-endustrisi-kripto-sanat-nedir

• Cointürk 22/05/2019 Sanat Blockchain’e taşınıyor coin-turk.com https://coin-turk.com/sanat-blockchaine-tasiniyor

• Nina Vincenz Krajewska 12/07/2023 Blockchain the art of revolution linkedin.com https://www.linkedin.com/pulse/blockchain-art-revolution-nina-vincenz-krajewska

• Argonotlar Sevilay Nur Saraçlar 08/04/2021 Block Zinciri ve Sanata etkileri argonotlar.com https://www.google.com/amp/s/argonotlar.com/blok-zinciri-ve-sanata-etkileri-bir-giris/amp/